Πνευματικά δικαιώματα

O όρος 'πνευματική ιδιοκτησία' αφορά στα δικαιώματα του δημιουργού πάνω στο έργο του. Ο βασικός ελληνικός νόμος για τη διανοητική ιδιοκτησία είναι ο Ν.2121/1993 και αναγνωρίζει δύο δικαιώματα του δημιουργού: το ηθικό και το περιουσιακό δικαίωμα. Το ηθικό δικαίωμα συνδέει άρρηκτα ένα έργο με το δημιουργό του, ενώ το εμπορικό αφορά στην οικονομική αξία ενός έργου και στην εμπορική του εκμετάλλευση. Ο Ν.2121/1993 αναγνωρίζει και περιορισμούς των δικαιωμάτων των δημιουργών, προκειμένου να εξυπηρετήσει σκοπούς κοινωνικούς (π.χ. ΑμεΑ) και εκπαιδευτικούς.  

Παρακάτω παρέχονται πληροφορίες σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα κατά τη χρήση των ηλεκτρονικών πηγών/συνδρομών της Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης (Βι.Κε.Π.) του Πολυτεχνείου Κρήτης και του HEAL-Link, όπως και κατά τη φωτοτύπηση μέρους βιβλίων.  

Χρήση ηλεκτρονικών πηγών

Συνδρομές Βι.Κε.Π. Πολυτεχνείου Κρήτης: Οι ηλεκτρονικές πηγές που διατίθενται μέσω του δικτυακού της τόπου ΔΕΝ αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία της. Με τις συμφωνίες που υπογράφει η Βι.Κε.Π. κάθε χρόνο εξασφαλίζει την πρόσβαση και χρήση των πηγών από τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας του Πολυτεχνείου Κρήτης. Η χρήση των πηγών, επομένως, υπάγεται στους όρους χρήσης που ορίζουν οι εκδότες/διαθέτες των ηλεκτρονικών πηγών κατά την υπογραφή της εκάστοτε συμφωνίας (license agreement) και στην ισχύουσα ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Συνδρομές HEAL-Link: "Απαγορεύεται η συστηματική αποθήκευση ή εκτύπωση ολόκληρου του περιεχομένου των τευχών των ηλεκτρονικών περιοδικών που διατίθενται μέσω των Υπηρεσιών του HEAL Link. Επισημαίνεται ότι η χρήση των παραπάνω Υπηρεσιών επιτρέπεται μόνο σε χρήστες των Ιδρυμάτων-μελών του Δικτύου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, για τις προσωπικές εκπαιδευτικές, διδακτικές ή ερευνητικές τους ανάγκες και μόνο. Οποιαδήποτε παραβίαση των παραπάνω όρων ή άλλη μορφή κατάχρησης των Υπηρεσιών αυτών θα σημάνει σοβαρότατες κυρώσεις για τους χρήστες και το Ιδρυμα στο οποίο ανήκουν" (ανακοίνωση HEAL Link που συνοδεύει κάθε προσπάθεια πρόσβασης στις πηγές του).

Φωτοτυπίες

Τα μέλη της Βι.Κε.Π. του Πολυτεχνείου Κρήτης και όλοι όσοι θέλουν να χρησιμοποιήσουν τα φωτοτυπικά μηχανήματα που αυτή διαθέτει, οφείλουν να είναι ενήμεροι σχετικά με την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας και να σέβονται τους όρους που έχουν τεθεί από την ελληνική νομοθεσία. Επομένως, επιτρέπεται η φωτοτυπική αναπαραγωγή υλικού προστατευμένου από πνευματικά δικαιώματα χωρίς την άδεια του δημιουργού μόνο για ιδιωτική (προσωπική) χρήση και μόνο για τμήματα ενός έργου (βιβλίο, άρθρο, διατριβή, κ.ά.).

Λογοκλοπή (plagiarism)

Σύμφωνα με το "Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής" του Τριανταφυλλίδη,"λογοκλοπή " είναι η η ιδιοποίηση ξένης πνευματικής δημιουργίας με ανήθικο, παράνομο τρόπο.

Ως "λογοκλοπή" ορίζεται:

  • «Η χρήση ιδεών ή φράσεων άλλων και η παρουσίαση αυτών ως δικές σας, σκόπιμα ή κατά λάθος».
  • «Η χρήση ή η στενή παράφραση της γλώσσας και των ιδεών άλλων συγγραφέων και η παρουσίαση τους ως πρωτότυπης δουλειάς».
  • «Όλα τα παρακάτω θεωρούνται λογοκλοπή: η παρουσίαση δουλειάς άλλων ως δικής σας, η αντιγραφή λέξεων ή ιδεών από άλλους χωρίς παραπομπή, η μη χρήση εισαγωγικών σε φράσεις που έχουν γράψει άλλοι, η χρήση παραπομπών που δεν ισχύουν, οι παραλλαγές φράσεων άλλων συγγραφέων χωρίς να κάνετε παραπομπή σε αυτούς, η εκτεταμένη αντιγραφή και παραλλαγή προτάσεων ή και παραγράφων χωρίς ή με παραπομπή».

Προκειμένου να αποφευχθεί η λογοκλοπή, ο ερευνητής οφείλει να αποδίδει πάντα τις απόψεις που διατυπώνει, στον πνευματικό δημιουργό τους με βιβλιογραφικές παραπομπές και σύνταξη σχετικής βιβλιογραφίας.

Turnitin - Λογισμικό ανίχνευσης πιθανής λογοκλοπής

Από 1 Ιουλίου 2017 κι έπειτα, το Πολυτεχνείο Κρήτης έχει πρόσβαση στο Turnitin. Περισσότερες πληροφορίες και οδηγίες χρήσης, θα βρείτε εδώ.

Άδειες Creative Commons

Οι άδειες Creative Commons αποτελούν χρήσιμο εργαλείο:

  • για τους δημιουργούς που επιθυμούν αφενός να δημοσιοποιήσουν το έργο τους και αφετέρου να ορίσουν με ευκολία τον τρόπο με τον οποίο κάποιος μπορεί να χρησιμοποιήσει το έργο τους. Μηχανισμός επιλογής κατάλληλης άδειας Creative Commons για το έργο σας.
  • για τους χρήστες που επιθυμούν να χρησιμοποιούν υλικό χωρίς να αμφιβάλουν για τα δικαιώματα που έχουν στη χρήση του.

Οι διαθέσιμες Creative Commons άδειες είναι :

Τίτλος άδειας Επεξήγηση
Εικονίδιο για την Creative Commons άδεια: Αναφορά (CC BY)
Αναφορά

Αυτή η άδεια επιτρέπει στους άλλους να διανέμουν, να αναμειγνύουν, και να δημιουργούν πάνω στο δικό σας έργο, ακόμη και εμπορικά, αρκεί να σας πιστώνουν για την αρχική δημιουργία. Αυτή είναι η πιο χαλαρή από όλες τις άδειες που προσφέρονται. Συστήνεται για τη μέγιστη διάδοση και χρήση του αδειοδοτούμενου υλικού.

 

Εικονίδιο για την Creative Commons άδεια: Αναφορά - Παρόμοια Διανομή (CC BY-SA)
Αναφορά-Παρόμοια διανομή

Αυτή η άδεια επιτρέπει στους άλλους να αναμειγνύουν, να τροποποιούν, και να δημιουργούν πάνω στο έργο σας, ακόμη και για εμπορικούς σκοπούς, αρκεί να σας αποδίδουν την αναγνώριση/ credit, και να υπαγάγουν τις νέες τους δημιουργίες υπό τους ίδιους όρους. Όλα τα νέα έργα που βασίζονται στο δικό σας, θα φέρουν την ίδια άδεια, οπότε και τα οποιαδήποτε παράγωγα θα επιτρέπουν και την εμπορική χρήση.

 

Εικονίδιο για την Creative Commons άδεια: Αναφορά - Όχι Παράγωγα Έργα (CC BY-ND)
Αναφορά-Όχι Παράγωγα Έργα

Αυτή η άδεια επιτρέπει την αναδιανομή, εμπορική και μη-εμπορική, αρκεί να μεταδίδεται στον επόμενο απαράλλακτα και καθ' ολοκληρίαν, με την απόδοση αναγνώρισης/ credit σε εσάς.

 

Εικονίδιο για την Creative Commons άδεια: Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση (CC BY-NC)
Αναφορά-Μη Εμπορική Χρήση

Αυτή η άδεια επιτρέπει στους άλλους να διανέμουν, να αναμειγνύουν, και να δημιουργούν πάνω στο δικό σας έργο, κατά μη-εμπορικό τρόπο, και παρόλο που τα νέα τους έργα θα πρέπει επίσης να σας αποδίδουν αναγνώριση και να είναι μη-εμπορικά, δεν οφείλουν να υπαγάγουν τα παράγωγα έργα τους στους ίδιους όρους.

 

Εικονίδιο για την Creative Commons άδεια: Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση -Παρόμοια Διανομή (CC BY-NC-SA)
Αναφορά-Μη Εμπορική Χρήση-Παρόμοια διανομή

Αυτή η άδεια επιτρέπει στους άλλους να αναμειγνύουν, να τροποποιούν, και να δημιουργούν πάνω στο δικό σας έργο, κατά μη-εμπορικό τρόπο, αρκεί να σας πιστώνουν για την αρχική δημιουργία και να υπαγάγουν τις νέες τους δημιουργίες υπό τους ίδιους όρους.

 

Εικονίδιο για την Creative Commons άδεια: Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση -Όχι Παράγωγα Έργα (CC BY-NC-ND)
Αναφορά-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα

Αυτή η άδεια είναι η πιο περιοριστική από τις έξι κύριες άδειες, επιτρέποντας μόνο στους άλλους να μεταφορτώνουν τα έργα σας και να τα μοιράζονται με άλλους, αρκεί να σας αποδίδουν αναγνώριση/ credit, αλλά δεν μπορούν να τα αλλάξουν κατά κανέναν τρόπο, ή να τα χρησιμοποιήσουν εμπορικά.

Αναδημοσίευση από τον ιστότοπο "Σχετικά με τις άδειες Creative Commons"

 

Οδηγός αναφοράς σε έργα με άδειες Creative Commons

Αν δεν είστε σίγουροι πως να κάνετε αναφορά σε έργα που διανέμονται με άδειες Creative Commons, ο απλός οδηγός περιλαμβάνει παραδείγματα καλών πρακτικών αναφοράς, για να τα χρησιμοποιήσετε.